Thờ cúng tổ tiên là một phong tục tập quán lâu đời của người Việt Nam. Trong đó việc xây dựng nhà từ đường hay nhà thờ họ vẫn luôn được coi trọng bởi nó thể hiện được lòng thành kính và đạo lý uống nước nhớ nguồn, biết ơn tổ tiên ông bà, cha mẹ đã sinh thành. Bên cạnh đó nhà thờ họ còn mang ý nghĩa văn hóa tinh thần và tâm linh sâu sắc bởi đây là nơi thực hiện các nghi lễ thờ cúng tổ tiên.
Khác với kiến trúc nhà hiện đại, thiết kế nhà thờ họ thường có kiểu dáng gần giống với nhà truyền thống Việt Nam nhưng vẫn có những nét đặc trưng. Vậy đặc trưng nhà thờ họ là gì?
- Về mặt tổng thể quy hoạch
Cũng giống như việc xây dựng nhà ở thì việc thiết kế nhà thờ họ cũng cần phải lựa chọn kiến trúc phù hợp với văn hóa và phong thủy. Thông thường kiến trúc nhà thờ họ sẽ được xây dựng theo kiểu hình chữ nhật bao gồm mái trước và mái sau, được thiết kế theo kiểu thu hồi bít đốc có 1 gian, 3 – 5 gian và 2 chái.
Nếu như xây dựng nhà thờ họ kết hợp với nhà ở thì nên thiết kế theo lỗi kiến trúc 3 gian, gian giữa để thờ cúng tổ tiên, gian ở hai bên dùng để ở. Nếu như gia đình có điều kiện hơn thì có thể tách biệt nhà thờ họ và nhà ở, xây dựng tại một khu đất riêng.
- Nguyên tắc thiết kế nhà thờ họ
Khi thiết kế nhà thờ họ về nguyên tắc thì cần phải tuân thủ sự đăng đối qua trục thần đạo có nghĩa là trục tưởng tượng sẽ đi qua chính giữa của nhà thờ. Và nguyên tắc này cần phải áp dụng xuyên suốt trong toàn bộ thiết kế kiến trúc của nhà thờ, từ hình khối kiến trúc, sắt đặt các đồ thờ tụng, bài trí bàn thờ ở bên trong…
Các họa tiết, hoa văn được sử dụng để trang trí cho nhà thờ thường sẽ là các hình hoa văn đao mác, vân xoắn, thuần túy như hoa lá, hình tượng con rồng đã được biến tấu, cách điệu thành trúc hóa rồng, mây hóa rồng, các hóa rồng, lá hóa rồng, mai hóa rồng…và thông thường thì nhà thờ đẹp phải có thêm hoành phi – câu đối.
- Nguyên vật liệu
Với các nguyên tắc thiết kế nhà thờ và quy hoạch tổng thể, thì nguyên vật liệu để xây dựng nhà thờ đều cực kì quan trọng. Nguyên vật liệu còn thể hiện sự tôn kính, tôn trọng văn hóa, và hướng về cội nguồn của những người con trong gia đình.
Vậy nên, các nguyên vật liệu được sử dụng để xây dựng nhà thờ họ đều là những nguyên vật liệu xưa, thân thuộc với các thế hệ đi trước và thể hiện được văn hóa và kiến trúc nhà thờ họ.Nhà thờ họ nên sử dụng các loại ngói cổ của Việt Nam như ngói hài, ngói hài tiểu, ngói… và lát sân bằng gạch đỏ, ốp tường bằng gạch thẻ và thưởng sử dụng gỗ trong kiến trúc.
Hãy cũng tham khảo một số mẫu nhà thờ họ cùng Gốm Mỹ nhé!
Kiến trúc độc đáo
Họa tiết và ngói đỏ cổ xưa
Công trình tâm linh mang ý nghĩa sâu sắc
Nguồn: Tổng hợp trên Internet
